در دومین روز همایش مجازی «وحدت حوزه و دانشگاه» مطرح شد؛
ضرورت تولید محتوا در تبیین چرایی وحدت حوزه و دانشگاه
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی چهارمحال‌وبختیاری، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی رضایی، رئیس حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان کشور، روز ۳۰ آذر، در دومین روز همایش مجازی «وحدت حوزه و دانشگاه» که به همت سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی استان و با حمایت و مشارکت مرکز فرهنگی ـ دانشجویی امام، ولایت فقیه و انقلاب اسلامی جهاددانشگاهی، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های استان و مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه استان برگزار شد با طرح این پرسش که برای وحدت حوزه و دانشگاه چه باید کرد؟ اظهار کرد: در ابتدا باید غربت چرایی و ضرورت وحدت به‌خوبی برای ما برطرف شود و عازمانه و با تدبیر به دنبال آن باشیم.
وی خطاب به طلاب و حوزویان و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، گفت: باید پرونده مهمی را برای تبیین معرفتی وحدت حوزه و دانشگاه باز کنیم و باید دید چقدر برای وحدت که به فرموده امام خمینی(ره) رمز پیروزی ماست و نسبت آن با سایر احکام و معارف دین مانند امامت، ولایت و ظهور جا باز کرده‌ایم و به نظر می‌رسد این موضوع باید جزو سرفصل‌های دروس معارف باشد؛ وحدت در ساحت‌های گوناگون مانند وحدت حوزه و دانشگاه شیعه و سنی، قومیت‌ها یکی از اصول هفت‌گانه مکتب امام(ره) بود که پرتکرار مطرح کردند.
رضایی با اشاره به ضرورت افزایش جلسات مشارکتی و هم‌افزا برای مشق وحدت حوزه و دانشگاه، بیان کرد: به جای ایجاد دبیرخانه‌ها در دانشگاه‌ها یا مراکز مختلف باید در بیرون از این مراکز، مصادیق وحدت را افزایش دهیم؛ هدف معارف دین و مباحث اخلاقی تقویت هم‌بستگی و توحد آحاد جامعه اسلامی است و این موضوعات باید در مباحث معرفتی و معارفی ما موج بزند.
این مدرس حوزه و دانشگاه با طرح این پرسش که نسبت وحدت با ظهور چیست، تصریح کرد: اگر در یک کلاس درس، یا در سطح جامعه جامعه یا یک سازمان افراد با یکدیگر متحد و هم‌افزا نباشند و هر فردی سطحی از انتظار را داشته باشد، استاد کلاس یا مسئول سازمان یا جامعه نمی‌توانند چشم‌انداز اهداف و راهبردها را محقق کند. لذا اگر وحدت آحاد نباشد، قطعاً امام جامعه تضعیف خواهد شد، اگر با چنین فهمی وارد میدان شویم در زمان مواجهه با دست‌اندازها قدرت تاب‌آوری ما افزایش خواهد یافت تا امر امام جامعه که به ظرفیت آحاد جامعه گره خورده است، روی زمین نماند.
رضایی با بیان اینکه حوزه و دانشگاه دو نهاد برجسته و دو موتور پیشران در تربیت نیروی انسانی و تولید علم در جامعه اسلامی هستند، توضیح داد: باید دید ما حوزویان و دانشگاهیان در خصوص اسلامی نشدن جامعه احساس گناه می‌کنیم و آیا می‌دانیم که بخش مهمی از علت عدم تحقق جامعه اسلامی به دلیل عدم هم‌افزایی حوزه و دانشگاه است؟ امیدواریم روزی به این حقیقت برسیم که دانشجویان و طلاب قائل به این نکته مهم باشند که وحدت حوزه و دانشگاه حق مسلم ماست، زیرا این دو نهاد نخبگانی با هم‌افزایی می‌توانند مشکلات جامعه را که عقبه تربیت نیروی انسانی و تولید علم را دارند، حل کنند.
وی با بیان اینکه در مبحث تبیین چرایی وحدت حوزه و دانشگاه نیاز به تولید محتوا داریم، تصریح کرد: دروس معارف ظرفیت بسیار مهم و ممتازی است و باید جای این دست مباحث در این دروس باز شود. نباید تنها با رویکرد کلامی در مبحث اثبات توحید متوقف شویم بلکه تکلیف عالمان حوزه علمیه این است که شاخص‌های دین را به بحث بگذارند و دو نهاد حوزه و دانشگاه برای حل مسائل جامعه اسلامی بحث و تبادل نظر کنند. نقش حوزه علمیه این است که معارف دین را از بحث‌‌های ابتدایی امتداد دهد و ثابت کند که وحدت از اصول مهم تحقق توحید است و اگر وحدت نباشد، جامعه اسلامی و تمدن‌سازی و ظهور محقق نمی‌شود. همین اتفاق در دانشگاه باید توسط نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری اتفاق بیفتد چرا که این نهاد در امتداد حوزه علمیه قرار دارد.
رضایی با استناد به بیانات مقام معظم رهبری در خصوص نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها، بیان کرد: ایشان قائل به این نکته هستند که نهاد رهبری در واقع نهاد نمایندگی حوزه‌های علمیه در دانشگاه‌ها است که دو نکته را باید امتداد دهد یعنی اول بُعد علمی ـ معرفتی حوزه علمیه و سپس بُعد معنوی را در دانشگاه دنبال کند. باید پرسید دانشگاهیان چه سرفصل‌هایی در تحول معنوی و معرفتی نیاز دارند تا نقش جامعه پرورانه و تمدن‌ساز را در جامعه اسلامی ایفا کنند؛ به نظر می‌رسد در سرفصل‌های معارفی نیازمند تحول هستیم.
سرفصل‌های سند دانشگاه اسلامی
رئیس حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان کشور با اشاره به سند دانشگاه اسلامی، بیان کرد: این سند چند اصل دارد که اصل دوم آن، تقویت خردورزی و عقلانیت در میان دانشگاهیان در پرتو تعالیم اسلامی است، پرسش اینجاست آیا عقلانیت و تربیت عقلامی معیار و چرایی و چگونگی مباحث زیرمجموعه آن مانند آزاداندیشی، در دروس و مباحث معارفی ما تبیین شده است؟ اگر یکی از اصول دانشگاه خردورزی و عقلانیت است، حوزه باید بتواند در سایه معارف دینی این مبحث را تدوین و تبیین کند؛ اینجاست که حوزه علمیه و نهاد رهبری در دانشگاه باید دست به کار شوند.
رضایی اصل دیگر سند دانشگاه اسلامی را قدسی بودن علم و محیط‌های علمی عنوان کرد و افزود: باید از دانشجویان پرسید که در محتواهای معارفی که در کلاس‌های درس یا منبرها در دانشگاه به شما ارائه می‌شود آیا احساس می‌کنید که هویت علمی شما به هویت معنوی گره خورده است؟ آیا از دیدگاه شما، دانشگاه که به‌عنوان سنگری ممتاز ماموریتی جدی برای جامعه دارد می‌تواند سنگری مقدس تلقی شود؟ اگر قدسی بودن علم یکی از اصول سند دانشگاه اسلامی است چرا هنوز محتوای معارفی آن برای دانشجویان تدوین و تبیین نشده است؟
وی جهاد علمی را یکی دیگر از اصول سند دانشگاه اسلامی خواند و توصیح داد: جهاد یک واژه مقدس است و حقیقت تقدس علم که با شهادت شهریاری‌ها و فخری‌زاده‌ها اتفاق افتاده، نقطه قوت ماست و دشمن نیز آن‌را نشانه گرفته است اما باید پرسید چرا چیستی و چرایی و چگونگی جهاد علمی در دروس و مباحثات ما کمرنگ است؟ باید برای دانشجویان اثبات و تبیین کرد که رسالت فخری‌زاده‌ها در امتداد رسالت انبیاست و لذا دشمن این نقاط قوت را نشانه می‌رود و جای این دست مباحث در دروس معارفی خالی است. سهم اساتید حوزه و نهاد رهبری در دانشگاه‌ها باید این باشد که پرونده‌ای ویژه برای جهاد علمی باز کنند.
این مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه شاخص حل مسئله جزو شاخص‌های دینی است، توضیح داد: تنها مناسک عبادی به معنای عبادت نیست، باید برای همه جا بیفتد که علاوه بر مناسک عبادی باید وارد ساحت اطاعت شویم و مسئله امام امت را حل کنیم؛ نگاه عبادی این است که ما از ظرفیت مجالس معرفتی و معنوی یا هم‌اندیشی باید در خدمت حل مسائل جامعه اسلامی قرار دهیم