قدرت فوق‌العاده سلول‌های خون بند ناف در درمان بیماری‌ها
به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی چهارمحال و بختیاری، ستاره فاتحی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه استفاده از خون بند ناف یک ذخیره خانوادگی و عمومی به‌حساب می‌آید، اظهار کرد: این خون هم برای خود فرد و هم برای شخصی دیگر از اعضای خانواده و حتی دیگران نیز می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد، به شرط آنکه شرایط فرد دهنده با گیرنده تطابق داشته باشد.
وی با بیان اینکه سلول‌های خون بند ناف چند پتانسیلی بوده و قابلیت تبدیل شدن به بافت‌های متعدد را دارا هستند، افزود: به‌صورت بالقوه این سلول‌ها می‌توانند در ترمیم و بازسازی کل بافت‌های بدن در آینده مورد استفاده قرار گیرند.
این فلوشیپ آنکولوژی زنان با تاکید بر اینکه سرمنشا اعضای بدن سلول‌های چند پتانسیلی هستند، ادامه داد: سلول‌های بند ناف نیز توانایی تمایز دارند، ولی از آن‌جا که خود به‌نوعی سلول‌های خونی محسوب می‌شوند، طبیعتا انتظار می‌رود که بیشترین کاربرد را در درمان‌های خونی داشته باشند.
وی مهم‌ترین حوزه کاربرد سلول‌های بنیادی خون بند ناف را در زمینه سرطان خون عنوان کرد و توضیح داد: به‌جز درمان سرطان خون، کم‌خونی‌های مادرزادی، کم‌خونی‌های همولیتیک مانند تالاسمی‌های ماژور، کم‌خونی داسی‌شکل از جمله بیشترین موارد استفاده از خون بند ناف در ایران است و حوزه ترمیم اعصاب و نخاعی نیز به‌تازگی آغاز شده است.
فاتحی اضافه کرد: استفاده از خون بند ناف در حوزه پژوهش در ترمیم انواع و اقسام بافت‌های بدن مانند پانکراس، بافت‌های عصبی، سیستم گوارشی، ژن‌درمانی، دیابت، خودایمنی، اقسام دیگر سرطان‌ها در دنیا در حال انجام است، لازم به ذکر است که کشورهای پیشروتر از ایران پیوندهای موفق عصبی را از این طریق داشته‌اند و کشور ما در این باب در حال سپری‌کردن درمان‌های آزمایشی است.
وی با بیان اینکه در سطوح مختلف پژوهش‌هایی برای استفاده از سلول‌های خون بند ناف در حوزه‌های دیگر نیز صورت گرفته است، تصریح کرد: استفاده از خون بند ناف در ترمیم عصب (قبلا ترمیم‌ناپذیر بود و در حال حاضر کاملا استفاده از خون بند ناف در این زمینه اثبات شده است)، دیابت، دیستروفی عضلانی، بیماری‌های خودایمنی، پارکینسون، آلزایمر نیز در آینده ممکن است صورت بگیرد و در این حوزه‌ها تحقیقاتی صورت گرفته و موفقیت‌هایی کسب شده است.
این فلوشیپ آنکولوژی زنان استفاده از خون بند ناف را علمی نوین و پویا دانست و خاطرنشان کرد: ممکن است کاربردهای دیگری نیز در آینده از این علم شاهد باشیم که تاکنون شناخته نشده است.
فاتحی بیان کرد: استفاده از خون بند ناف در هر دو روش زایمان طبیعی و سزارین قابل انجام است و هیچ‌گونه مشکلی برای مادر و جنین ایجاد نمی‌کند تنها ضرری که شاید برای بیمار داشته باشد، مختصر افزایش خونریزی مادر به‌دلیل تاخیر در ترمیم برش رحم است، زیرا برای تخلیه خون بند ناف چند دقیقه زمان لازم است، و یا اگر مادر بیماری خاصی داشته که در این مورد از انجام این کار یعنی رزرو خون بند ناف جنین وی جلوگیری می‌شود، باتوجه به تمهیدات صورت‌گرفته توسط بانک‌های خون جهاد دانشگاهی در سراسر کشور کارکنان تکنسین مربوطه در هر ساعتی از شبانه‌روز امکان حضور در محل زایمان را خواهد داشت.
این متخصص زنان و زایمان تعداد نمونه ذخیره‌شده از خون بند ناف را ۱۳۳ هزار نمونه در کشور عنوان کرد و افزود: اگرچه این رقم مناسب بوده ولی در مقایسه با میزان موالید کشور این رقم می‌تواند فراتر از این مقدار باشد.
وی با اشاره به اینکه پیش از ایران، کاربرد علم استفاده از خون بند ناف در کشورهای دیگر آغاز شده است، یادآور شد: در کشور ما گام‌های این مسیر بسیار سریع طی شد، به‌طوری که ایران در حال حاضر رتبه نخست خاور میانه را دارد، حتی خون بند ناف بسیاری از کشورهای دیگر نیز در بانک خون ایران جمع‌آوری می‌شود.
این فلوشیپ آنکولوژی زنان اظهار کرد: سال‌ها است که صحبت از اهدای خون بند ناف است، انتظار می‌رود شرایط ذخیره خون بند ناف بهتر شود از طرفی دیگر بسیاری از مردم هزینه اهدا و نگهداری خون بند ناف نوزاد خود را ندارند.
وی با اشاره به اینکه در زمینه اهدای خون بند ناف فرهنگ‌سازی مناسب صورت گرفته است، افزود: بروشورهای لازم در سطح کلینیک‌ها توزیع می‌شود، عمده‌ترین مشکل، هزینه ذخیره خون بند ناف است اما افراد جامعه می‌توانند با صرفه‌جویی در امورات دیگر به فکر آینده فرزند خود باشند.
فاتحی ارجاع مادر باردار برای انجام ثبت‌نام و ذخیره خون بند ناف را پس از هفته ۳۶ بارداری عنوان و به مادران باردار توصیه کرد: من خود نیز خون بند ناف فرزندانم را ذخیره کرده‌ام، گرچه بسیاری توان پرداخت این هزینه را ندارند اما می‌توان به‌جای برخی هزینه‌های جانبی و غیر ضروری برای نوزاد، برای این مسئله مهم و در واقع آینده و سلامتی فرزند خود هزینه صرف کنند، چرا که ارزش نگهداشت این خون بسیار فراتر از هزینه صرف‌شده است.